Dut aşısı için en uygun zaman ve yöntemler nelerdir?

Dut aşısı için en uygun zaman, ağacın aktif büyüme dönemine bağlı olarak değişir. Genellikle ilkbahar ve yaz ayları tercih edilir, çünkü bu dönemde ağaç kabuğu kolayca ayrılır ve aşı tutma oranı yüksektir. İşte detaylı zamanlama önerileri:

• İlkbahar (Mart-Nisan): Ağaçların uyanma döneminde, tomurcukların patlamasından hemen önce veya sırasında yapılır. Bu dönem, göz aşısı için idealdir.
• Yaz (Haziran-Temmuz): Sıcaklıkların stabil olduğu bu aylar, kalem aşısı ve bazı göz aşıları için uygundur. Ağacın kabuğunun kolay soyulması nedeniyle başarı şansı artar.
• Sonbahar (Eylül-Ekim): Ilıman iklimlerde, ağaçların yapraklarını dökmeden önce yapılabilir, ancak soğuk riski nedeniyle dikkatli olunmalıdır.

Genel olarak, don riskinin olmadığı, sıcaklığın 10-30°C arasında olduğu günler seçilmelidir. Aşırı sıcak veya soğuk, aşının tutmasını engelleyebilir.

Dut ağaçları için çeşitli aşı yöntemleri kullanılabilir; seçim, ağacın yaşı, mevsim ve amaca bağlıdır. İşte en yaygın ve etkili yöntemler:

• Göz Aşısı (T Göz Aşısı): İlkbahar veya yaz aylarında uygulanır. Anaç ağacın kabuğuna T şeklinde kesi açılır, ardından aşı kaleminden alınan bir göz (tomurcuk) buraya yerleştirilip sarılır. Basit ve hızlı olduğu için yaygındır.
• Kalem Aşısı: İlkbaharda, ağaçlar uyanmadan önce veya yaz başında yapılır. Anaç ve kalem aynı çapta kesilerek birleştirilir, sonra aşı macunu ve bağ ile sabitlenir. Yarma aşı veya dilcikli aşı gibi çeşitleri vardır; dut için yarma aşı sık kullanılır.
• Yarma Aşı: Özellikle yaşlı dut ağaçlarını gençleştirmek için uygundur. İlkbaharda, anaç gövdesi düz kesilip yarılır, kalemler bu yarığa yerleştirilir ve sıkıca bağlanır.
• Kakma Aşı: Daha kontrollü bir yöntemdir; anaçta açılan bir oyuğa kalem yerleştirilir. İlkbahar veya yaz aylarında yapılabilir, tutma oranı yüksektir.

Aşı yaparken dikkat edilmesi gereken noktalar: temiz ve keskin aletler kullanmak, aşıyı hızlıca yaparak dokuların kurumasını önlemek, aşı sonrası nemi korumak için macun veya bağlama malzemesi uygulamak. Aşı tutana kadar düzenli sulama yapılmalı ve aşırı güneşten korunmalıdır.