Hepatit B Aşısı: Ne Zaman ve Kaç Yaşında Yapılmalı?
Hepatit B aşısı, Hepatit B virüsünün neden olduğu karaciğer enfeksiyonunu önlemek için uygulanan güvenli ve etkili bir aşıdır. Aşı, özellikle bebeklerde, çocuklarda ve risk altındaki yetişkinlerde önerilmektedir. Aşı programı, yaşa ve bireysel risk faktörlerine göre değişiklik gösterebilir. İşte Hepatit B aşısının zamanlaması ve yaş gruplarına göre önerileri:
1. Bebekler ve Çocuklar
- Bebeklerde Hepatit B aşısı genellikle doğumdan hemen sonra başlar. İlk doz, doğumda veya ilk 2 ay içinde yapılmalıdır.
- Toplamda 3 doz şeklinde uygulanır: İlk dozdan sonra, ikinci doz 1-2 ay sonra, üçüncü doz ise 6-18 ay arasında tamamlanır. Örneğin, yaygın bir program şu şekildedir: 0, 1-2 ay ve 6-18 ay.
- Eğer bebek, Hepatit B taşıyıcısı bir anneden doğmuşsa, ilk dozun doğumdan sonraki 12 saat içinde yapılması önemlidir ve aşıya ek olarak Hepatit B immün globulin (HBIG) de uygulanabilir.
- Çocukluk döneminde aşılanmamış çocuklar için, 11-12 yaşlarına kadar herhangi bir zamanda 3 dozluk programla aşı yapılabilir.
2. Yetişkinler
- Yetişkinlerde Hepatit B aşısı, özellikle risk altındaki gruplar için önerilir. Risk faktörleri arasında sağlık çalışanları, çok eşli cinsel yaşam, intravenöz ilaç kullanımı, kronik karaciğer hastalığı veya Hepatit B'nin yaygın olduğu bölgelere seyahat yer alır.
- Yetişkinler için standart program, 3 doz şeklindedir: İlk doz, ikinci doz 1 ay sonra ve üçüncü doz 6 ay sonra uygulanır. Toplam süre 6 ayı bulabilir.
- Eğer yetişkinler daha önce aşılanmamışsa ve risk taşıyorsa, her yaşta aşı yaptırmaları mümkündür. Aşı, 19-59 yaş arası yetişkinler için rutin olarak önerilirken, 60 yaş ve üstü bireylerde risk değerlendirmesi yapılarak karar verilir.
3. Özel Durumlar
- Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde (örneğin, HIV pozitif kişiler veya kemoterapi görenler) aşı programı doktor kontrolünde ayarlanabilir. Bazen ek dozlar gerekebilir.
- Hamilelik sırasında Hepatit B aşısı, gerekli görülürse güvenle uygulanabilir, ancak öncelikle doktor tavsiyesi alınmalıdır.
4. Genel Öneriler
- Hepatit B aşısı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve birçok ülkenin sağlık otoriteleri tarafından rutin aşı programlarına dahil edilmiştir. Aşının koruyuculuğu yüksektir ve uzun süreli bağışıklık sağlar.
- Aşı sonrası, hafif yan etkiler (ağrı, kızarıklık veya ateş) görülebilir, ancak ciddi yan etkiler nadirdir.
- Eğer aşı programınızı tamamlamadıysanız veya aşı geçmişinizden emin değilseniz, bir sağlık kuruluşuna başvurarak test yaptırabilir ve gerekirse aşılanabilirsiniz.
Özetle, Hepatit B aşısı bebeklikten itibaren başlayarak her yaşta uygulanabilir; ancak ideal zamanlama, erken çocukluk dönemini kapsar. Unutmayın, aşı takviminiz için daima bir doktor veya sağlık uzmanına danışmak en iyisidir. |