Meningokok aşısı ne kadar süreyle koruma sağlar?

Meningokok aşısı,Neisseria meningitidisbakterisinin neden olduğu meningokok hastalığına karşı koruma sağlayan bir aşıdır. Bu hastalık menenjit (beyin zarı iltihabı) ve septisemi (kan zehirlenmesi) gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Aşının koruma süresi, aşının tipine, kişinin yaşına ve bağışıklık sistemine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, meningokok aşıları orta ila uzun vadeli koruma sağlar, ancak bu süre aşı türlerine göre farklılık arz eder.

Meningokok aşıları genellikle iki ana kategoride incelenir: polisakkarit aşılar ve konjuge aşılar. Her birinin koruma süresi şu şekildedir:

• Meningokok Konjuge Aşılar (MenACWY): Bu aşılar, daha uzun süreli ve güçlü bağışıklık yanıtı oluşturur. Genellikle ergenlerde ve yetişkinlerde tek doz uygulandığında 5 ila 10 yıl arasında koruma sağlar. Örneğin, Menveo veya Menactra gibi aşılar, çocukluk döneminde yapıldığında genellikle bir rapel (pekiştirme) dozu önerilir, özellikle 16 yaş civarında yapılan rapel, korumayı uzatabilir.
• Meningokok Polisakkarit Aşılar (MPSV4): Bu aşılar daha kısa süreli koruma sağlar ve genellikle 2-3 yıl içinde etkinliği azalır. Bu nedenle, yüksek risk gruplarında veya salgın durumlarında kullanılır, ancak uzun vadeli bağışıklık için konjuge aşılar tercih edilir.
• Meningokok B Aşıları (MenB): Bu aşılar, B serogrubuna karşı koruma sağlar ve koruma süresi genellikle 2-4 yıl arasındadır. Örneğin, Bexsero veya Trumenba gibi aşılar, özellikle genç yetişkinlerde ve yüksek risk altındaki bireylerde kullanılır, ancak rapel dozları gerekebilir.

Aşının koruma süresi, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir:

• Yaş: Çocuklarda bağışıklık yanıtı daha kısa süreli olabilir, bu nedenle rapel dozları gerekebilir. Örneğin, bebeklerde meningokok aşısı genellikle birkaç doz halinde uygulanır ve koruma süresi daha kısa olabilir.
• Bağışıklık Sistemi: Bağışıklığı baskılanmış bireylerde (örneğin, HIV hastaları veya kemoterapi alanlar) aşının koruma süresi daha kısa olabilir ve ek dozlar gerekebilir.
• Maruz Kalma Riski: Yüksek riskli bölgelerde yaşayan veya seyahat eden kişilerde, koruma süresini uzatmak için rapel aşılar önerilebilir.

Sağlık otoriteleri, meningokok aşısının koruma süresini uzatmak için belirli önerilerde bulunur:

• Ergenlerde MenACWY aşısı genellikle 11-12 yaşlarında yapılır ve 16 yaşında bir rapel dozu önerilir. Bu, korumayı genç yetişkinlik dönemine kadar uzatabilir.
• Yetişkinlerde, yüksek risk durumları (örneğin, askeri personel, üniversite öğrencileri) dışında rapel dozları genellikle gerekli değildir, ancak koruma süresi 5-10 yıl sonra azalabilir.
• Meningokok B aşısı için, koruma süresi kısa olduğundan, yüksek risk gruplarında 1-2 yıl sonra rapel dozları düşünülebilir.

Genel olarak, meningokok aşısı ortalama 5-10 yıl arasında etkili koruma sağlar, ancak bu süre kişisel faktörlere ve aşı tipine göre değişir. Aşı sonrası düzenli doktor kontrolleri ve güncel sağlık önerilerini takip etmek, optimal koruma için önemlidir. Unutmayın, aşılar ciddi hastalıkları önlemede hayati bir rol oynar, bu nedenle aşı takviminize uymak en iyi koruma yöntemidir.