Polivalan aşılar nedir ve hangi hastalıklara karşı etkilidir?

Polivalan aşılar, tek bir enjeksiyonla birden fazla hastalığa karşı koruma sağlayan aşılardır. Bu aşılar, farklı patojenlere (virüs veya bakteri) karşı bağışıklık sistemini uyaran antijenleri bir arada içerir. Polivalan aşılar, çocukluk dönemi aşı takviminde yaygın olarak kullanılır ve bireylerin aşı sayısını azaltarak daha pratik ve etkili bir koruma sunar. Örneğin, karma aşılar (DTP gibi) bu tür aşılara iyi bir örnektir. Amaç, bağışıklama programlarını kolaylaştırmak ve toplum sağlığını iyileştirmektir.

Polivalan aşılar, genellikle çocukluk çağında görülen bulaşıcı hastalıklara karşı koruma sağlar. İşte yaygın olarak kullanılan polivalan aşılar ve etkili oldukları hastalıklar:

• Karma Aşı (DTP veya DTaP): Difteri, tetanoz ve boğmaca hastalıklarına karşı etkilidir. Bu aşı, bu üç hastalığın önlenmesinde temel rol oynar.
• MMR Aşısı: Kızamık, kabakulak ve kızamıkçık hastalıklarına karşı koruma sağlar. Bu aşı, çocukluk döneminde yaygın olarak uygulanır ve salgınları önlemede kritiktir.
• Pentavalan Aşı: Beş farklı hastalığa karşı etkilidir; difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci (polio) ve Haemophilus influenzae tip b (Hib) menenjiti. Bu aşı, gelişmekte olan ülkelerde çocuk ölümlerini azaltmada önemli bir araçtır.
• Hepatit A ve B Kombinasyon Aşısı: Hem hepatit A hem de hepatit B virüslerine karşı koruma sağlar. Bu, karaciğer hastalıklarını önlemeye yardımcı olur.
• Pnömokok Aşısı (PCV): Birden fazla pnömokok bakterisi türüne karşı etkilidir ve zatürre, menenjit gibi ciddi enfeksiyonları önler. Örneğin, PCV13 aşısı 13 farklı pnömokok türüne karşı koruma sunar.
• HPV Aşısı: İnsan papillom virüsüne karşı etkilidir ve rahim ağzı kanseri gibi hastalıkları önlemeye yöneliktir. Bazı formları birden fazla HPV tipine karşı korur.

Polivalan aşılar, bağışıklama programlarının verimliliğini artırırken, bireylerin daha az enjeksiyonla geniş kapsamlı koruma elde etmesine olanak tanır. Bu aşılar, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından tavsiye edilir ve birçok ülkede rutin aşılama programlarının bir parçasıdır. Ebeveynler ve sağlık çalışanları, bu aşıların zamanında uygulanmasını sağlayarak toplum bağışıklığını güçlendirebilir.