Sıtma aşısı ne zaman ve kimler için uygulanmalıdır?

Sıtma aşısının etkin bir şekilde kullanımı, özellikle hastalığın yaygın olduğu bölgelerdeki hassas gruplar için hayati önem taşır. Aşının belirli bir zamanlamayla uygulanması ve risk altındaki popülasyonlara yönelik olması, koruyucu etkiyi en üst düzeye çıkarmak için kritik rol oynar. Bu yaklaşım, halk sağlığı stratejilerinin temelini oluşturur ve sıtma kaynaklı ölümlerin azaltılmasına katkıda bulunur.

25 Kasım 2025

Sıtma Aşısı: Uygulama Zamanı ve Hedef Gruplar


Sıtma, özellikle tropikal ve subtropikal bölgelerde yaygın olan, Anofel sivrisineklerinin taşıdığı parazitlerin neden olduğu ciddi bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından onaylanan ilk sıtma aşısı olan RTS, S/AS01 (Mosquirix), hastalığa karşı koruma sağlamak için geliştirilmiştir. Aşının uygulanma zamanı ve kimler için önerildiği, sıtmanın endemik olduğu bölgelerdeki halk sağlığı stratejilerine dayanmaktadır. Genel olarak, sıtma aşısı aşağıdaki şekillerde uygulanmalıdır:

  • Uygulama Zamanı: Sıtma aşısı, özellikle çocukluk döneminde başlanarak belirli bir program dahilinde uygulanır. DSÖ önerilerine göre, RTS, S/AS01 aşısı dört doz halinde verilir. İlk üç doz, bebeklerde 5. aydan itibaren (genellikle 6, 7.5 ve 9. aylarda) diğer rutin aşılarla birlikte yapılır. Dördüncü doz ise ikinci yaşın sonunda (yaklaşık 24-30 aylıkken) tamamlanır. Bu program, sıtma riskinin yüksek olduğu bölgelerde maksimum koruma sağlamayı amaçlar. Aşılamanın, sıtma mevsiminden önce yapılması önerilir, böylece enfeksiyon riski azaltılabilir.
  • Hedef Gruplar: Sıtma aşısı öncelikle sıtmanın endemik olduğu bölgelerde yaşayan belirli gruplar için tasarlanmıştır. Başlıca hedef kitle şunlardır:
    • Çocuklar: Özellikle 5 yaşın altındaki çocuklar, sıtmaya karşı en savunmasız grup oldukları için aşının birincil hedefidir. DSÖ, aşının Sahra Altı Afrika gibi yüksek riskli bölgelerdeki çocuklara uygulanmasını önermektedir.
    • Yüksek Riskli Yetişkinler: Sıtma bölgelerine seyahat eden veya bu bölgelerde yaşayan yetişkinler (örneğin, sağlık çalışanları, askeri personel veya sık seyahat edenler) de aşıdan faydalanabilir, ancak bu genellikle bireysel risk değerlendirmesi ve doktor tavsiyesiyle belirlenir. Aşı, hamile kadınlar gibi bazı gruplar için henüz rutin olarak önerilmemektedir, çünkü güvenlik verileri sınırlıdır.
    • Genel Nüfus: Bazı durumlarda, topluluk bağışıklığını artırmak için kitlesel aşılama kampanyaları düşünülebilir, ancak bu, yerel sağlık otoritelerinin kararına bağlıdır.

Sonuç olarak, sıtma aşısı sıtmanın yaygın olduğu bölgelerde, özellikle çocuklar ve yüksek risk altındaki yetişkinler için uygulanmalıdır. Uygulama zamanı, aşının doz programına ve bölgesel sıtma mevsimine göre ayarlanır. Her zaman bir sağlık uzmanına danışarak kişisel duruma uygun tavsiyeler alınması önemlidir. Unutmayın, sıtma aşısı tek başına yeterli değildir; sivrisinek ısırıklarından korunma (örneğin, cibinlik kullanımı ve böcek kovucular) gibi diğer önlemlerle desteklenmelidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;