Subkutan aşı uygulamasında dikkat edilmesi gerekenler neler?

Deri altı aşı uygulamasının güvenli ve etkili şekilde gerçekleştirilebilmesi için enjeksiyon bölgesi seçiminden atık yönetimine kadar dikkat edilmesi gereken kritik adımlar bulunmaktadır. Bu uygulama tekniği, aşının doğru dokuya ulaşması ve istenmeyen etkilerin önlenmesi açısından büyük önem taşır.

25 Kasım 2025
Subkutan Aşı Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Subkutan (deri altı) aşı uygulaması, aşının deri ile kas dokusu arasındaki yağlı dokuya enjekte edilmesini içeren bir yöntemdir. Bu uygulamanın güvenli ve etkili olabilmesi için aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:

1. Uygun Enjeksiyon Bölgesinin Seçimi

  • Üst kolun dış kısmı (deltoid bölgesi altı), karın bölgesi (göbek deliğinden uzak), uyluğun ön kısmı ve sırt bölgesi gibi deri altı yağ dokusunun yoğun olduğu alanlar tercih edilmelidir.
  • Enjeksiyon bölgesinde enfeksiyon, yara, tahriş veya şişlik olmamasına özen gösterilmelidir.

2. Enjeksiyon Ekipmanının Doğru Seçimi

  • Subkutan enjeksiyonlar için genellikle 25-27 gauge (G) kalınlığında, 1,25-1,6 cm uzunluğunda iğneler kullanılır.
  • İğne ve şırıngalar steril, tek kullanımlık olmalı ve son kullanma tarihi kontrol edilmelidir.

3. Aşının Hazırlanması ve Saklama Koşulları

  • Aşı, üretici firmanın talimatlarına göre hazırlanmalı; gerekiyorsa uygun şekilde çalkalanmalı veya sulandırılmalıdır.
  • Aşılar genellikle soğuk zincirde (2-8°C arası) saklanmalı, uygulama öncesinde oda sıcaklığına getirilmelidir.
  • Donmuş, bulanık veya partikül içeren aşılar kesinlikle kullanılmamalıdır.

4. Enjeksiyon Tekniği

  • Enjeksiyon bölgesi alkollü pamuk ile dairesel hareketlerle temizlenmeli ve kuruması beklenmelidir.
  • Deri, işaret parmağı ve başparmak arasında sıkıştırılarak kaldırılmalı veya düz bir şekilde tutulmalıdır.
  • İğne, deri yüzeyine 45-90 derece açıyla hızlı ve nazikçe batırılmalıdır.
  • Şırınga pistonu geri çekilerek kan gelmediğinden emin olunmalı (aspirasyon), ardından aşı yavaşça enjekte edilmelidir.
  • İğne çıkarıldıktan sonra enjeksiyon bölgesine hafifçe baskı uygulanabilir, ancak ovuşturulmamalıdır.

5. Hasta Bilgilendirme ve Gözlem

  • Hastaya uygulama öncesinde ve sonrasında süreç hakkında bilgi verilmeli, olası yan etkiler (ağrı, kızarıklık, hafif ateş) anlatılmalıdır.
  • Enjeksiyon sonrası hasta 15-30 dakika gözlem altında tutulmalı, alerjik reaksiyon belirtileri açısından izlenmelidir.

6. Enfeksiyon Kontrolü ve Atık Yönetimi

  • Eller uygulama öncesi ve sonrasında uygun şekilde yıkanmalı, eldiven kullanılmalıdır.
  • Kullanılan iğne ve şırıngalar tıbbi atık kutularına atılmalı, asla yeniden kullanılmamalıdır.

7. Kayıt Tutma

  • Uygulanan aşının adı, parti numarası, son kullanma tarihi, uygulama tarihi ve enjeksiyon bölgesi mutlaka kaydedilmelidir.

Bu kurallara uyulması, aşının etkinliğini artırırken, enfeksiyon ve komplikasyon riskini en aza indirir. Subkutan aşı uygulamalarında deneyimli sağlık personeli tarafından yapılması önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;