Tavuk aşısı hangi dönemlerde yapılmalıdır?

Tavuk yetiştiriciliğinde, sağlıklı bir sürü oluşturmak ve hastalıkları önlemek için aşılama hayati bir rol oynar. Aşılar, tavukların bağışıklık sistemini güçlendirerek yaygın viral ve bakteriyel hastalıklara karşı koruma sağlar. Doğru dönemlerde yapılan aşılar, verimliliği artırır ve ekonomik kayıpları minimize eder. Aşı programı, tavukların yaşına, yetiştirme koşullarına (örneğin, kümes veya serbest gezinme) ve bölgesel risklere göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, aşılar belirli yaş aralıklarında uygulanır ve düzenli takip gerektirir. Aşağıda, tavuk aşılarının yapılması gereken temel dönemler ve öneriler bulunmaktadır.

Civcivler, doğduktan sonraki ilk günlerden itibaren aşılanmaya başlanmalıdır. Bu dönemdeki aşılar, erken ölümleri önlemek ve bağışıklık sistemini erken oluşturmak için kritiktir. Genellikle, aşılar kuluçkahanede veya yetiştirici tarafından uygulanır. Önerilen aşılar şunlardır:

• Marek Hastalığı Aşısı: Genellikle kuluçkahanede, civciv 1 günlükken yapılır. Bu, sinir sistemini etkileyen ölümcül bir hastalığa karşı koruma sağlar.
• Newcastle Hastalığı Aşısı: İlk doz, civciv 1-2 haftalıkken uygulanabilir; genellikle içme suyu veya sprey yoluyla verilir. Bu, solunum ve sinir sistemini hedef alan viral bir hastalığa karşı etkilidir.
• Enfeksiyöz Bronşit Aşısı: Civciv 1-2 haftalıkken başlanır, genellikle Newcastle ile kombine edilir. Solunum yolu hastalıklarını önlemeye yardımcı olur.

Bu dönemde aşılar, stresi azaltmak için hafif ve dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır. Aşı sonrası civcivlerin temiz ve sıcak bir ortamda tutulması önemlidir.

Tavuklar büyüdükçe, bağışıklık sistemleri gelişir ve ek aşılar gerekebilir. Bu dönem, hastalık risklerinin arttığı bir evredir, özellikle sürü büyüdükçe temas artar. Aşılar, düzenli aralıklarla tekrarlanmalıdır. Önemli aşılar şunlardır:

• Newcastle Hastalığı Aşısı: İkinci doz, genellikle 3-4 haftalıkken uygulanır. Bu, bağışıklığı güçlendirmek ve olası salgınları önlemek için gereklidir.
• Enfeksiyöz Bronşit Aşısı: Takviye dozları, 4-6 haftalıkken yapılabilir. Bu, solunum problemlerine karşı sürekli koruma sağlar.
• Gumboro Hastalığı (İnfeksiyöz Bursal Hastalık) Aşısı: Genellikle 2-3 haftalıkken başlanır ve 5-6 haftalıkken tekrarlanır. Bu, bağışıklık sistemini hedef alan bir viral hastalığa karşı korur.
• Çiçek Hastalığı Aşısı: 6-8 haftalıkken uygulanabilir, özellikle sivrisinek veya böceklerin yaygın olduğu bölgelerde önerilir. Deriye veya kanat zarlarına uygulanır.

Bu dönemde aşılar, içme suyu, enjeksiyon veya sprey yoluyla verilebilir. Aşılamadan önce tavukların sağlıklı olduğundan emin olunmalı ve stres faktörleri minimize edilmelidir.

Tavuklar yumurtlama dönemine girmeden önce, son aşılar yapılmalıdır. Bu, hem tavuğun sağlığını hem de yumurta kalitesini korumak için önemlidir. Aşılar, yumurtlama stresini azaltmaya ve uzun süreli bağışıklık sağlamaya yöneliktir. Önerilen aşılar şunlardır:

• Newcastle ve Enfeksiyöz Bronşit Aşıları: Genellikle 12-16 haftalıkken kombine bir doz uygulanır. Bu, yumurtlama döneminde olası salgınları önler.
• Enfeksiyöz Laringotracheitis (ILT) Aşısı: Riskli bölgelerde, 12-14 haftalıkken yapılabilir; bu, solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar.
• Marek Hastalığı Takviyesi: Gerekirse, bu dönemde ek dozlar uygulanabilir, ancak genellikle erken dönemde yapılan aşı yeterlidir.

Bu aşılar, tavukların yumurtlama verimliliğini artırır ve sürüdeki hastalık taşıma riskini azaltır. Aşı sonrası, tavukların iyi beslenmesi ve dinlenmesi sağlanmalıdır.

Yetişkin tavuklarda, belirli aşılar yıllık olarak tekrarlanmalıdır. Bu, bağışıklığın sürdürülmesi ve yeni hastalık risklerine karşı korunma için gereklidir. Özellikle serbest gezen tavuklarda veya salgın riski yüksek bölgelerde düzenli aşılama önemlidir. Yaygın yıllık aşılar şunlardır:

• Newcastle Hastalığı Aşısı: Yılda bir kez, genellikle içme suyu veya enjeksiyon yoluyla uygulanır.
• Enfeksiyöz Bronşit Aşısı: Yıllık takviye dozları, solunum sağlığını korumak için önerilir.
• Çiçek Hastalığı Aşısı: Yılda bir kez, özellikle böceklerin aktif olduğu mevsimlerde yapılabilir.

Aşı programı, veteriner hekim tavsiyesiyle kişiselleştirilmeli ve bölgesel salgınlara göre güncellenmelidir. Aşılamadan sonra, tavukların gözlemlenmesi ve olası yan etkilerin takip edilmesi önemlidir.

Tavuk aşılaması, düzenli bir program dahilinde yapılmalıdır. Aşı öncesi ve sonrası, tavukların stres altında olmamasına dikkat edin; örneğin, aşırı sıcak veya soğuktan kaçının. Aşıları, güvenilir kaynaklardan temin edin ve son kullanma tarihlerini kontrol edin. Aşı uygulama yöntemleri (örneğin, su, enjeksiyon veya sprey) doğru şekilde seçilmeli ve hijyen kurallarına uyulmalıdır. Unutmayın, aşılama tek başına yeterli değildir; iyi bir beslenme, temizlik ve barınak yönetimi ile desteklenmelidir. Son olarak, yerel veteriner servislerinden veya tarım kuruluşlarından güncel bilgiler alarak aşı programınızı optimize edin.