Difteri boğmaca tetanoz aşısı ne zaman yapılmalı?

Difteri, boğmaca ve tetanoz (DBT) aşısı, bu üç ciddi hastalığa karşı koruma sağlayan bir kombinasyon aşısıdır. Genellikle bebeklik ve çocukluk döneminde belirli bir programa göre uygulanır. İşte DBT aşısının yapılma zamanları ve detaylı bilgiler:

DBT aşısı, Türkiye'de ve birçok ülkede ulusal aşı takvimine göre uygulanır. Genellikle bebeklik döneminde başlar ve çocukluk boyunca devam eder. Temel program şu şekildedir:

• 2. ay: İlk doz DBT aşısı yapılır.
• 4. ay: İkinci doz uygulanır.
• 6. ay: Üçüncü doz tamamlanır.
• 18. ay: Rapel (pekiştirme) dozu yapılır.
• İlköğretim 1. sınıf (yaklaşık 6 yaş): İkinci rapel dozu uygulanır. Bu doz genellikle difteri, tetanoz ve aselüler boğmaca (daha hafif form) içeren DBT aşısı şeklindedir.

Bu program, bağışıklık sisteminin güçlü ve uzun süreli koruma geliştirmesini sağlar. Aşılar, genellikle bebeklerin bacak bölgesine veya çocukların kol bölgesine kas içine enjekte edilir.

DBT aşısının koruyuculuğu zamanla azalabileceğinden, özellikle tetanoz ve difteri için rapel dozlar önerilir:

• Ergenlik dönemi (genellikle 14-16 yaş): Tetanoz ve difteri (Td) aşısı olarak bir rapel doz yapılır. Bu, boğmaca bileşenini içermeyebilir veya azaltılmış dozda olabilir.
• Yetişkinlikte: Her 10 yılda bir tetanoz ve difteri (Td) rapeli önerilir. Hamilelik durumunda, boğmaca bileşenini de içeren Tdap aşısı yapılabilir (genellikle 27-36. gebelik haftalarında) ve bu, bebeği de korumaya yardımcı olur.

Eğer aşı takvimi gecikmişse, bir sağlık uzmanına danışarak uygun bir yakalama programı planlanabilir. Ayrıca, yaralanma gibi tetanoz riski yüksek durumlarda, son 5-10 yıl içinde aşı olunmamışsa rapel doz gerekebilir.

DBT aşısı, bu hastalıkların ciddi komplikasyonlarını (örneğin, difteride solunum problemleri, boğmacada zatürre, tetanozda kas spazmları) önlemede hayati rol oynar. Yan etkiler genellikle hafiftir ve şunları içerebilir:

• Aşı bölgesinde kızarıklık, şişlik veya ağrı
• Hafif ateş veya huzursuzluk
• Nadiren ciddi alerjik reaksiyonlar; bu durumda acil tıbbi yardım gerekir.

Sonuç olarak, DBT aşısı bebeklikten itibaren düzenli olarak yapılmalı ve yetişkinlikte rapel dozlarla desteklenmelidir. Aşı takvimine uymak, bireysel ve toplumsal bağışıklık için kritiktir. Her zaman bir doktor veya sağlık kuruluşundan güncel bilgiler alınması önerilir.