Kivi Aşısı Uygulama Yöntemleri ve Süreci
Kivi bitkilerinde aşılama, genellikle verimli ve hastalıklara dayanıklı çeşitlerin çoğaltılması veya mevcut bitkilerin iyileştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. Aşılama, anaç olarak adlandırılan bir bitkinin üzerine, istenen özelliklere sahip bir çeşitten alınan kalem veya gözün kaynaştırılması işlemidir. Kivi aşılamada en yaygın yöntemler şunlardır:
- Göz Aşısı (Yama Göz Aşısı): Bu yöntem, genellikle yaz aylarında uygulanır. Anaç bitkinin kabuğuna T şeklinde bir kesi açılır ve buraya, istenen çeşitten alınan bir göz (tomurcuk) yerleştirilir. Gözün anaçla temasını sağlamak için aşı bandı veya rafya ile sıkıca sarılır. Bu yöntem, başarı oranı yüksek ve uygulaması nispeten kolay olduğu için tercih edilir.
- Kalem Aşısı: İlkbahar aylarında, bitkilerin uyanma döneminde uygulanır. Bu yöntemde, anaç bitkinin tepesi kesilir ve kabuğu soyularak, hazırlanan kalem (istenen çeşitten alınan bir dal parçası) anaçla birleştirilir. Kalem aşısının çeşitli tipleri vardır, örneğin:
- Yarma Kalem Aşısı: Anaç ortadan ikiye yarılır ve kalem bu yarığa yerleştirilir.
- Kakma Kalem Aşısı: Anaçta açılan bir oyuğa kalem oturtulur.
Aşı bölgesi aşı macunu veya bandı ile kapatılarak nem kaybı önlenir. - Dilcikli Aşılama: Özellikle anaç ve kalem çaplarının benzer olduğu durumlarda kullanılır. Hem anaç hem de kalem üzerinde birbirine uyacak şekilde dilcikler açılır ve bu dilcikler birbirine geçirilerek bağlanır. Bu yöntem, sağlam bir kaynaşma sağlar.
Kivi Aşısı Uygulama Adımları
Kivi aşısı yaparken dikkat edilmesi gereken temel adımlar şunlardır: - Zamanlama: Aşılama, bitkinin aktif büyüme döneminde yapılmalıdır. Genellikle ilkbahar (mart-nisan) veya yaz ayları (ağustos) uygundur, çünkü bu dönemde kabuk kolayca soyulabilir ve kaynama hızlı olur.
- Malzeme Seçimi: Sağlıklı, hastalıksız anaç ve kalemler kullanılmalıdır. Kalemler, istenen çeşitten alınmalı ve taze olmalıdır. Aletler (örneğin, aşı bıçağı) sterilize edilmiş olmalıdır.
- Hazırlık: Anaç bitki uygun şekilde kesilir veya hazırlanır. Kalemler, üzerinde en az bir veya iki göz bulunacak şekilde kesilir.
- Uygulama: Seçilen aşı yöntemine göre anaç ve kalem birleştirilir. Kambiyum tabakalarının (kabuk altındaki yeşil katman) temas etmesi kritiktir, çünkü bu doku kaynamayı sağlar.
- Bağlama ve Koruma: Aşı bölgesi aşı bandı veya rafya ile sıkıca sarılır. Aşı macunu kullanılarak nem kaybı ve enfeksiyon riski azaltılır.
- Bakım: Aşı sonrası bitki düzenli olarak kontrol edilmeli, kaynama gerçekleştikten sonra bağlar gevşetilmelidir. Yeni sürgünler büyüdüğünde, anaçtan çıkan yabani sürgünler temizlenmelidir.
Önemli İpuçları
- Kivi bitkileri genellikle dişi ve erkek olarak ayrılır, bu nedenle aşılama sırasında çiçeklenme özelliklerine dikkat edilmelidir. Örneğin, verim için dişi bir çeşide erkek bir kalem aşılanabilir.
- Aşılama, nemli ve serin havalarda yapılırsa daha başarılı olur; aşırı sıcak veya soğuktan kaçının.
- Başarı oranını artırmak için, aşılamadan önce bitkileri iyi sulayın ve gübreleyin.
Kivi aşılama, doğru teknikle uygulandığında yüksek verim ve kaliteli meyve üretimine katkı sağlar. Eğer deneyiminiz yoksa, küçük bir alanda pratik yapmanız önerilir. |