Kızamık aşısı yapılmadığında hangi sorunlar ortaya çıkar?

Kızamık, oldukça bulaşıcı bir viral hastalıktır ve aşı ile önlenebilir. Kızamık aşısının yapılmaması durumunda, bireysel ve toplumsal düzeyde ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Aşılanmamış kişiler, kızamık virüsüne karşı savunmasız kalır ve bu durum hem kısa hem de uzun vadeli sağlık risklerini beraberinde getirir. Aşağıda, kızamık aşısı yapılmadığında görülebilecek başlıca sorunlar detaylandırılmıştır:

Aşılanmamış bireyler, kızamık virüsüne maruz kaldıklarında yüksek olasılıkla hastalığa yakalanırlar. Kızamık, genellikle şu belirtilerle kendini gösterir:

• Yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve kırmızı, sulu gözler gibi grip benzeri semptomlar.
• Vücutta yaygın kırmızı döküntüler, özellikle yüz ve boyun bölgesinden başlayarak tüm vücuda yayılır.

Hastalık, özellikle küçük çocuklarda ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde şiddetli seyredebilir.

Kızamık, basit bir çocukluk hastalığı olarak görülse de, aslında hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir. Aşılanmamış kişilerde bu komplikasyonlar daha sık görülür ve şunları içerir:

• Pnömoni (zatürre): Kızamığa bağlı en yaygın ölüm nedenidir, akciğer enfeksiyonuna yol açar.
• Ensefalit (beyin iltihabı): Nadir görülse de kalıcı beyin hasarı, işitme kaybı veya ölümle sonuçlanabilir.
• İshal ve dehidrasyon: Özellikle yetersiz beslenen çocuklarda ciddi sıvı kaybına neden olur.
• Körlük: Vitamin A eksikliği olan bireylerde kornea hasarı gelişebilir.

Ayrıca, hamile kadınlarda erken doğum veya düşük doğum ağırlığı gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

SSPE, kızamık geçirdikten sonra ortaya çıkan nadir fakat ölümcül bir sinir sistemi hastalığıdır. Genellikle kızamık geçirildikten 7-10 yıl sonra başlar ve yavaş ilerleyen beyin hasarına yol açar. Belirtileri arasında davranış değişiklikleri, hafıza kaybı, kas spazmları ve koma bulunur. Aşılanmamış bireylerde bu risk önemli ölçüde artar.

Kızamık virüsü, vücudun bağışıklık sistemini geçici olarak baskılayabilir, bu da "bağışıklık belleği silinmesi" olarak adlandırılır. Bu durumda, aşılanmamış kişiler daha önce bağışıklık kazandıkları diğer enfeksiyonlara (örneğin, tüberküloz veya grip) karşı savunmasız hale gelir. Bu, uzun vadede tekrarlayan enfeksiyonlara ve iyileşme sürecinin uzamasına neden olabilir.

Kızamık aşısının yapılmaması, sadece bireyleri değil, toplumu da etkiler. Yeterli aşılanma oranı sağlanamazsa:

• Salgınlar ortaya çıkabilir: Aşılanmamış kişiler, virüsün yayılmasına aracılık ederek toplumda hızlı bir şekilde salgınlara yol açar.
• Toplumsal bağışıklık (sürü bağışıklığı) zayıflar: Bu, aşılanamayan bebekler, hamile kadınlar veya bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler gibi savunmasız grupları risk altına sokar.
• Ekonomik ve sosyal maliyetler artar: Salgınlar, sağlık sisteminde aşırı yük, iş gücü kaybı ve tedavi maliyetleriyle sonuçlanır.

Kızamık, dünya genelinde önlenebilir çocuk ölümlerinin önde gelen nedenlerinden biridir. Aşılanmamış popülasyonlarda, özellikle gelişmekte olan ülkelerde ve yetersiz sağlık hizmeti olan bölgelerde, kızamığa bağlı ölüm oranları yüksektir. Komplikasyonlar nedeniyle her yıl binlerce çocuk hayatını kaybetmektedir.

Kızamık aşısının yapılmaması, bireylerde ciddi hastalık, komplikasyonlar ve ölüm riski taşırken, toplumda salgınlara ve ekonomik kayıplara neden olur. Aşı, güvenli ve etkili bir korunma yöntemidir; Dünya Sağlık Örgütü gibi kuruluşlar, kızamıktan korunmak için düzenli aşılanmayı önermektedir. Ebeveynlerin ve toplumun aşı konusunda bilinçlenmesi, bu sorunların önlenmesinde hayati öneme sahiptir.