Kuduz aşısı kaç doz yapılmalıdır?

Kuduz aşısının uygulama süreci, maruziyet öncesi ve sonrası senaryolara göre farklılık gösterir. Risk grupları için önleyici üç doz yeterliyken, şüpheli temas durumunda acil müdahale gerektiren dört veya beş dozluk şema uygulanır. Aşının zamanlaması ve doz sayısı, maruz kalma şekli ve kişinin aşı geçmişi gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

25 Kasım 2025

Kuduz Aşısı Doz Sayısı ve Uygulama Süreci


Kuduz aşısı, kuduz virüsüne maruz kalma riski olan durumlarda veya maruziyet sonrasında uygulanan hayat kurtarıcı bir tedavidir. Doz sayısı, kişinin maruziyet durumuna (örneğin, ısırılma, tırmalanma) ve önceden aşılanıp aşılanmadığına bağlı olarak değişir. Genellikle iki ana senaryo vardır: maruziyet öncesi koruma ve maruziyet sonrası tedavi. Aşağıda, kuduz aşısının kaç doz yapılması gerektiğine dair detaylı bilgiler bulabilirsiniz.

1. Maruziyet Öncesi Koruma (Profilaksi)

Bu, kuduz riski yüksek olan kişiler için önerilir (örneğin, veterinerler, hayvan bakıcıları veya endemik bölgelere seyahat edenler). Maruziyet öncesi aşılama genellikle 3 doz şeklinde uygulanır:
  • İlk doz: Seçilen günde (0. gün) yapılır.
  • İkinci doz: İlk dozdan 7 gün sonra uygulanır.
  • Üçüncü doz: İlk dozdan 21 veya 28 gün sonra verilir.
Bu şema, bağışıklık sisteminin kuduz virüsüne karşı koruyucu antikorlar geliştirmesini sağlar. Maruziyet öncesi aşılanmış kişiler, sonraki bir maruziyet durumunda daha az doz aşıya ihtiyaç duyarlar.

2. Maruziyet Sonrası Tedavi

Kuduz şüpheli bir hayvanla temas (örneğin, ısırık, tırmık) sonrasında, aşılama acil bir durumdur ve genellikle 4 veya 5 doz olarak planlanır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve birçok sağlık otoritesi, aşağıdaki şemayı önermektedir:
  • İlk doz: Maruziyetten hemen sonra mümkün olan en kısa sürede (0. gün) uygulanır.
  • İkinci doz: İlk dozdan 3 gün sonra yapılır.
  • Üçüncü doz: İlk dozdan 7 gün sonra verilir.
  • Dördüncü doz: İlk dozdan 14 gün sonra uygulanır.
  • Beşinci doz (bazı durumlarda): İlk dozdan 28 gün sonra önerilebilir, özellikle yüksek riskli maruziyetlerde veya bağışıklık sistemi zayıf kişilerde.
Ayrıca, maruziyet sonrası tedavide kuduz immün globulini (RIG) de ilk dozla birlikte uygulanabilir; bu, virüse karşı anında koruma sağlar.

3. Önemli Notlar ve İstisnalar

  • Doz sayısı ve zamanlaması, kişinin sağlık durumu, maruziyetin şiddeti ve yerel sağlık protokollerine göre değişebilir. Her zaman bir sağlık uzmanına danışın.
  • Daha önce tam aşılanmış kişilerde, maruziyet sonrası genellikle 2 doz aşı yeterlidir (0. ve 3. günlerde).
  • Aşılamanın zamanında yapılması kritiktir; kuduz ölümcül bir hastalık olduğundan, gecikmeler riski artırabilir.
  • Türkiye'de ve diğer ülkelerde, kuduz aşısı ücretsiz olarak sağlık kuruluşlarında temin edilebilir; maruziyet durumunda en yakın hastaneye başvurun.

Özetle, kuduz aşısı doz sayısı maruziyet durumuna bağlıdır: maruziyet öncesi için genellikle 3 doz, maruziyet sonrası için ise 4 veya 5 doz önerilir. Doğru tedavi için mutlaka bir doktorun talimatlarını izleyin.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;