Kuduz aşısı ne zaman ve ne sıklıkla yapılmalıdır?

Kuduz aşısının doğru zamanda ve uygun sıklıkta uygulanması, bu ölümcül hastalığa karşı en etkili korunma yöntemidir. Profilaktik ve maruziyet sonrası aşılama şemaları, risk grubuna ve temas durumuna göre değişiklik gösterir.

25 Kasım 2025

Kuduz Aşısının Zamanlaması ve Sıklığı


Kuduz aşısı, kuduz virüsüne maruz kalma riski olan durumlarda veya şüpheli bir hayvan ısırığı sonrasında uygulanan hayati bir önlemdir. Aşının zamanlaması ve sıklığı, maruziyet öncesi (profilaktik) veya maruziyet sonrası olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Aşağıda, bu durumlar detaylı olarak açıklanmıştır:

1. Maruziyet Öncesi Aşılama (Profilaktik)


Maruziyet öncesi aşılama, kuduz riski yüksek olan kişilerde (örneğin veterinerler, hayvan bakıcıları veya laboratuvar çalışanları) önerilir. Bu aşılama şeması genellikle şu şekildedir:
  • Toplam 3 doz uygulanır: İlk doz, ardından 7. günde ikinci doz ve 21. veya 28. günde üçüncü doz verilir.
  • Bağışıklığın devam etmesi için, risk devam ediyorsa her 2 yılda bir antikor testi yapılmalı veya gerektiğinde rapel (pekiştirme) dozu uygulanmalıdır. Bazı durumlarda, yüksek risk altındaki kişilerde 5-10 yılda bir rapel önerilebilir.

2. Maruziyet Sonrası Aşılama


Kuduz şüpheli bir hayvan ısırığı veya teması sonrasında, aşılama acil bir durumdur ve mümkün olan en kısa sürede başlanmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve birçok sağlık otoritesi tarafından önerilen şema şöyledir:
  • Toplam 4 veya 5 doz uygulanır: İlk doz, maruziyetten hemen sonra (0. gün) verilir. Ardından, 3., 7., 14. ve bazen 28. günlerde ek dozlar takip eder. Bu, kuduz immün globulin (RIG) ile birlikte veya tek başına yapılabilir, ancak RIG genellikle ilk dozla birlikte uygulanır.
  • Eğer kişi daha önce maruziyet öncesi aşılama yaptırmışsa, maruziyet sonrası şema farklılık gösterebilir: Genellikle sadece 2 doz (0. ve 3. günlerde) yeterli olur ve RIG gerekmez.

Genel Öneriler ve İpuçları

  • Kuduz aşısı, ısırık veya temas sonrası ilk 24 saat içinde başlanmalıdır, çünkü kuduz virüsü merkezi sinir sistemine yayılmadan önce müdahale edilmesi kritiktir.
  • Aşılamanın sıklığı ve doz sayısı, yerel sağlık protokollerine ve bireyin bağışıklık durumuna bağlı olarak değişebilir; bu nedenle bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.
  • Kuduz şüphesi olan her durumda, derhal tıbbi yardım alınmalı ve aşı takvimi aksatılmadan takip edilmelidir.

Unutmayın, kuduz ölümcül bir hastalıktır, ancak zamanında aşılama ile tamamen önlenebilir. Eğer risk altındaysanız veya şüpheli bir temas yaşadıysanız, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurun.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;