Meyve Aşısı Çeşitleri ve Uygulama Yöntemleri
Meyve aşısı, iki bitki parçasını birleştirerek tek bir bitki olarak büyümelerini sağlayan bir üretim yöntemidir. Genellikle kaliteli meyve çeşitlerinin çoğaltılması, hastalıklara dayanıklılık kazandırma veya ağaçların verimini artırmak amacıyla kullanılır. İşte yaygın meyve aşısı çeşitleri ve uygulama adımları:
1. Göz Aşısı (Yama Göz Aşısı)
- En yaygın aşılama yöntemlerinden biridir, genellikle yaz aylarında uygulanır.
- Anaç bitkinin kabuğuna T şeklinde bir kesi açılır.
- Kaliteli bir ağaçtan alınan göz (tomurcuk), bu kesiye yerleştirilir ve bağlanır.
- Gözün tutması için nem ve sıcaklık kontrolü önemlidir.
2. Kalem Aşısı
- İlkbaharda, ağaçların uyanma döneminde yapılır.
- Anaç bitkinin gövdesi veya dalı kesilir, kaliteli bir ağaçtan alınan kalem (dal parçası) anaçla birleştirilir.
- Çeşitli alt türleri vardır: Dilcikli aşı, yarma aşı, kakma aşı gibi.
- Kesilen bölge aşı macunu ile kapatılarak enfeksiyon riski azaltılır.
3. Yarma Aşı
- Genellikle yaşlı ağaçların gençleştirilmesi veya çeşit değiştirmek için kullanılır.
- Anaç dalı ortadan ikiye yarılır, hazırlanan kalemler bu yarığa yerleştirilir.
- Birden fazla kalem kullanılabilir, bu yöntemle hızlı sonuç alınır.
4. Dilcikli Aşı
- Anaç ve kalem aynı kalınlıkta olduğunda uygulanır.
- Her iki parçada karşılıklı dilcikler açılarak birbirine kenetlenir.
- Mekanik olarak sağlam bir bağlantı sağlar, tutma oranı yüksektir.
5. Kakma Aşı (Yanaştırma Aşısı)
- Anaç ve kalem üzerinde aynı büyüklükte bir parça kesilir, iki parça birbirine temas edecek şekilde birleştirilir.
- Özellikle ince dallarda etkili bir yöntemdir.
Aşılama İçin Genel Uygulama Adımları:
- Doğru Zaman: Aşılama, bitkinin aktif büyüme döneminde (ilkbahar veya yaz) yapılmalıdır.
- Sağlıklı Materyal Seçimi: Anaç ve kalem/göz, hastalıksız, canlı bitkilerden alınmalıdır.
- Keskin Alet Kullanımı: Temiz ve keskin bir bıçak veya aşı makası kullanarak düzgün kesimler yapılmalıdır.
- Bağlama ve Koruma: Aşı bantları veya rafya ile sıkıca bağlanmalı, aşı macunu ile hava ve su geçirmez hale getirilmelidir.
- Bakım: Aşı tutana kadar düzenli kontrol edilmeli, gerektiğinde sulama ve gübreleme yapılmalıdır.
Aşılama, meyve yetiştiriciliğinde verimliliği artıran önemli bir tekniktir; doğru yöntem ve zamanlama ile başarılı sonuçlar elde edilebilir. |