Mmr aşısı ne işe yarar ve nasıl uygulanır?

MMR aşısı, kızamık (Measles), kabakulak (Mumps) ve kızamıkçık (Rubella) hastalıklarına karşı koruma sağlayan bir kombinasyon aşıdır. Bu aşı, canlı ancak zayıflatılmış virüsler içerir ve vücudun bu hastalıklara karşı bağışıklık geliştirmesine yardımcı olur. Aşı, bu hastalıkların yayılmasını önlemek ve ciddi komplikasyonları engellemek amacıyla dünya çapında yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle çocukluk döneminde uygulanması önerilir, çünkü kızamık solunum problemleri ve beyin iltihabı gibi risklere yol açabilir, kabakulak işitme kaybına neden olabilir ve kızamıkçık hamile kadınlarda doğumsal kusurlara sebep olabilir.

MMR aşısı, başlıca şu işlevlere sahiptir:

• Kızamığa karşı koruma: Kızamık, yüksek ateş, döküntü ve solunum sorunlarına neden olan bulaşıcı bir hastalıktır. Aşı, bu hastalığın şiddetini ve yayılmasını azaltır.
• Kabakulağa karşı koruma: Kabakulak, tükürük bezlerinin şişmesiyle karakterizedir ve menenjit veya işitme kaybı gibi komplikasyonlara yol açabilir. Aşı, bu riskleri minimize eder.
• Kızamıkçığa karşı koruma: Kızamıkçık, genellikle hafif geçse de hamilelikte enfekte olunması durumunda bebekte körlük, sağırlık veya kalp problemleri gibi ciddi doğum kusurlarına neden olabilir. Aşı, toplumda bu hastalığın kontrol altına alınmasına katkıda bulunur.

Aşı, bireysel bağışıklık sağlamanın yanı sıra toplumsal bağışıklık (sürü bağışıklığı) oluşturarak, hastalıkların yaygınlaşmasını engeller. Bu, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler için hayati önem taşır. Düzenli aşılama programları sayesinde, birçok ülkede bu hastalıkların görülme sıklığı büyük ölçüde azalmıştır.

MMR aşısı, genellikle deri altına veya kas içine enjeksiyon yoluyla uygulanır. Uygulama, bir sağlık profesyoneli (doktor veya hemşire) tarafından yapılmalıdır. Aşının standart programı şu şekildedir:

• İlk doz: Genellikle 12-15 aylıkken uygulanır. Bu, bebeğin bağışıklık sisteminin yeterince geliştiği bir dönemdir.
• İkinci doz: 4-6 yaş arasında (okul öncesi dönemde) yapılır. İkinci doz, bağışıklığı güçlendirerek uzun süreli koruma sağlar.

Bazı durumlarda, salgın riski yüksekse veya kişi daha önce aşılanmamışsa, yetişkinlerde de uygulanabilir. Örneğin, hamile kalmayı planlayan kadınların kızamıkçığa karşı bağışıklığını kontrol etmek ve gerekirse aşı yaptırmak önemlidir. Aşı uygulamasından sonra hafif yan etkiler (ateş, hafif döküntü veya enjeksiyon bölgesinde ağrı) görülebilir, ancak bunlar genellikle kısa sürelidir ve ciddi değildir. Aşı öncesinde, alerjik reaksiyon riski gibi kontrendikasyonlar değerlendirilmelidir.

MMR aşısı, genellikle güvenli kabul edilse de, bazı durumlarda dikkatli olunmalıdır:

• Hamilelikte uygulanmamalıdır; aşı yaptıran kadınların en az bir ay hamile kalmaması önerilir.
• Ciddi bağışıklık sistemi sorunları olan kişilerde (örneğin, kanser tedavisi görenler) canlı aşılar riskli olabilir, bu nedenle doktor tavsiyesi alınmalıdır.
• Aşı sonrası, nadiren ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir; bu durumda acil tıbbi yardım gerekir.

Aşılamadan sonra, bağışıklık gelişimini takip etmek için doktor kontrolleri önerilir. Unutmayın, MMR aşısı sadece bireyi değil, toplum sağlığını da korur; bu nedenle aşı programlarına uymak önemlidir. Eğer aşıyla ilgili şüpheleriniz varsa, bir sağlık uzmanına danışarak kişisel risk faktörlerinizi değerlendirebilirsiniz.