Suçiçeği aşısı nasıl yapılır ve hangi aşamalardan geçer?

Suçiçeği aşısı, varicella-zoster virüsünün zayıflatılmış formunu içeren, suçiçeği hastalığına karşı koruma sağlayan bir aşıdır. Genellikle çocukluk döneminde uygulanır ve hastalığın şiddetini önlemek veya hafifletmek amacıyla kullanılır. Aşı, canlı ancak etkisi azaltılmış bir virüs içerdiğinden, bağışıklık sistemini uyararak hastalığa karşı direnç geliştirir.

Suçiçeği aşısı, genellikle deri altına (subkutan) enjeksiyon yoluyla yapılır. İşlem şu adımları içerir:

• Aşı, sağlık profesyoneli tarafından hazırlanır ve doz, kişinin yaşına ve sağlık durumuna göre belirlenir.
• Enjeksiyon bölgesi (genellikle üst kol veya uyluk) temizlenir ve dezenfekte edilir.
• Aşı, ince bir iğne ile deri altına enjekte edilir; bu işlem sadece birkaç saniye sürer.
• Enjeksiyon sonrası, hafif bir ağrı veya kızarıklık olabilir, ancak bu genellikle geçicidir.

Aşı, tek doz veya iki doz şeklinde uygulanabilir; özellikle çocuklarda ilk doz 12-15 aylıkken, ikinci doz ise 4-6 yaş arasında yapılır. Yetişkinlerde ise iki doz, 4-8 hafta arayla önerilir.

Suçiçeği aşısının uygulanması, bir dizi aşamadan geçer ve bu süreç şu şekilde ilerler:

• Ön değerlendirme: Aşı öncesi, kişinin genel sağlık durumu, alerjileri ve önceki aşı geçmişi kontrol edilir. Hamilelik veya bağışıklık sistemi sorunları gibi durumlar varsa, aşı ertelenebilir.
• Aşı hazırlığı: Aşı, uygun sıcaklıkta saklanır ve kullanımdan önce talimatlara göre hazırlanır. Doz, kişinin yaşına göre ayarlanır (örneğin, çocuklar ve yetişkinler için farklı dozlar olabilir).
• Uygulama: Aşı, steril koşullarda enjekte edilir. İşlem sırasında, kişinin rahat olması sağlanır ve olası yan etkiler hakkında bilgi verilir.
• Sonrası izlem: Aşı sonrası, kişi 15-30 dakika gözlemlenir; alerjik reaksiyon gibi acil durumlar için hazırlık yapılır. Ayrıca, ateş veya hafif döküntü gibi yan etkiler takip edilir.
• Takip ve tamamlama: İki doz gerekiyorsa, ikinci dozun zamanında yapılması sağlanır. Aşı sonrası, bağışıklık gelişimi genellikle 2-3 hafta içinde tamamlanır ve koruma yıllarca sürebilir.

Suçiçeği aşısı, genellikle güvenli kabul edilir, ancak hafif yan etkiler (ateş, enjeksiyon bölgesinde ağrı) görülebilir. Nadiren ciddi reaksiyonlar olabilir, bu nedenle aşı öncesi bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Aşı, suçiçeği geçirmemiş kişiler ve risk grupları için önerilir ve düzenli aşılama programlarıyla yaygın olarak uygulanır.